HANDLEIDING “ TIPS & TRUCS ” KLAVERJASSEN
VOORWOORD In deze handleiding wordt uitgegaan van het Amsterdams Klaverjassen met als spelsysteem verplicht spelen. Hierin worden voorbeelden behandeld die statistisch gezien meestal het beste resultaat opleveren. Sommige voorbeelden geven slechts een manier van spelen weer, waarvan niet gesteld kan worden dat dit statistisch de beste oplossing zou zijn. Ervaring en inzicht van de individuele speler of koppel is uiteindelijk bepalend voor het beste resultaat.
SEINEN Het is toegestaan binnen de spelregels afspraken te maken met je maat betreffende het seinen. De meest eenvoudige manieren van seinen zijn: Seinen op de slag van de maat als je de gevraagde kleur niet kunt bedienen. Met de Zeven, Acht of Negen die betreffende kleur aan seinen. Met de Boer-Vrouw of Heer die kleur af seinen en de tegenkleur wordt hier mee aan geseind. Als een Aas van een andere kleur als gespeeld is op de slag van de maat wordt bijgespeeld betekent dit dat de men ook de Tien heeft. Gooit men een Tien van een andere kleur bij dan betekent dat af seinen. Tegenseinen op de slag van de maat als je de gevraagde kleur niet kunt bedienen doe je met alle kaarten van een kleur. Een Harten kaart bijgooien betekent met Ruiten komen. Als de Troef Harten is betekent het bijgooien van een Ruiten dat Ruiten gespeeld dient te worden.Als je geen Aas aan kunt seinen kun je ook een Straat aan seinen of een bezette Tien. En soms valt er niets te seinen, in dat geval kun je beter zo voordelig mogelijk kaarten. Roem voor de tegenpartij vermijden en zoveel mogelijk punten spekken op de slagen van je maat. Let goed op hoe de tegenstanders seinen, dit bevat informatie waar je voordeel mee kunt behalen.Er zijn meerder varianten voor het seinen zoals kruiselings seinen. Ieder koppel kan daar zelf afspraken over maken binnen de geldende regels.
TROEF MAKEN EN UITKOMEN Troef maken en met troef uitkomen is het beste als je daarmee dwingend kunt kaarten. Bij het in bezit hebben van de hoogste troefkaart is het niet altijd verstandig om daarmee uitkomen. Is de samenstelling van de troefkaart sterk genoeg om troef voor te spelen dan kan men in de eigen kaarten beredeneren wat de hoogste kans biedt om roem te vangen. Heeft men Troef Boer en Troef Negen dan ligt het aan de overige troefkaarten welke van die twee gespeeld dient te worden om daarmee de kans op roem te vergroten .Let wel indien men troef negen als eerste speelt weten de andere ook dat je Troef Boer hebt. Het is dan ook als tegenpartij verstandig om in de eerste slag wanneer direct Troef negen gespeeld wordt, wanneer men over 2 Troefkaarten beschikt direct de Roem kapot te gooien. Heb je bijv. de Aas en de Zeven offer dan bij de eerste slag direct het Aas, dat verminderd de kans op roem want in de volgende slag kan je de Aas alsnog inleveren als Troefboer gespeeld wordt.
THUISBLIJVEN Heeft men slechts twee Troefkaarten bijv. een combinatie van Troef Boer + Troef Aas of Troef Boer + Troef Tien of Troef Boer + Troef Vrouw of Troef Boer + Troef Heer is thuisblijven vaak de beste oplossing. Met thuisblijven wordt bedoeld dat men niet direct troef speelt maar een andere kaart. Deze optie heeft de voorkeur bij een matige troefkaart zeker als men een kleur mist. Als deze kleur wordt gespeeld kan men bij het introeven de Aas veiligstellen en e.v. daarna alsnog Troef Boer spelen.
STRAAT UITSPELEN Heeft men een slechte troefkaart maar een straat van een kleur kan er ook voor gekozen worden om de straat uit te spelen om daarmee de Troefkaarten bij de tegenpartij weg te spelen.
DE BOER JAGEN Heeft men een redelijke troefkaart maar mist men Troef Boer dan kan deze weggespeeld worden door een hoge Troef te offeren. Het is niet verstandig om dit doen als er veel roem zou kunnen vallen. Als de Troef Boer bij de tegenpartij zit en er ook nog roem valt dan behaalt de tegenpartij hier veel punten mee. Het jagen met een lage troef is alleen zinvol als er een grote kans bestaat dat de Troef Boer weggespeeld wordt omdat men zelf over voldoende Troeven beschikt. Nog een nadeel van het weg spelen van Troef Boer is als deze bij de tegenpartij zit is je maat ook meteen een troefkaart kwijt. Het ligt dus wel aan het aantal troeven die je zelf hebt en je bijkaart of je besluit om de troefboer weg te spelen.
KLEMZETTEN Wat voorkomen moet worden is dat je de laatste kaart van een kleur gaat spelen als de drie andere spelers alle drie nog een troefkaart in hun bezit kunnen hebben en je niet zeker weet of je maat de hoogste troefkaart in zijn bezit heeft .Je zet dan je maat klem tussen de twee spelers van de tegenpartij en dat loopt in de meeste gevallen niet goed af als de speler links van je eigen maat de hoogste troef heeft.
TROEF DOORSPELEN Als in de eerste slag bij het spelen van de troef boer de eigen maat niet bediend heeft kan men er voor kiezen om ondanks dat men niet meer de hoogste troef heeft en de resterende troef bij beide tegenspelers kan zitten e.v. troef na te kaarten om zo twee troeven weg te spelen bij de tegenpartij. Heeft een van de tegenspelers in de eerste slag geen troef bediend hoeft men niet altijd troef na te spelen als je niet weet waar de hoogste troef zich bevindt. Dit alles heeft ook te maken met het gegeven of men in het bezit is van een goede bijkaart.
KLEINTJE BOER Als men een slechte troefkaart heeft maar wel troefboer kan men er voorkiezen om uit te komen met een lage kaart van een andere kleur. Hiermee seint men naar de eigen maat dat men troefboer heeft. Als de maat aan slag komt dient hij indien mogelijk een hoge troef voor te kaarten. Indien de speler van de tegenpartij een hogere troef heeft kan de slag door de eigen maat binnen gehaald worden door troefboer. Is de maat alleen in het bezit van troef negen of troef zeven dan heeft het geen zin om deze voor te kaarten. Dan moet de maat in dit geval een andere kaart spelen. Door een lage kaart van een andere kleur te kaarten kan worden aangegeven dat hij/zij in het bezit is van troef negen. Deze variant is slechts een speelvariant waar statistisch gezien geen waarde aanhangt.
ONDER DE BOER UITKOMEN Als men een slechte troefkaart heeft maar wel troefboer kan men er voorkiezen om met een lage troefkaart uit te komen. De bedoeling hiervan is dat als de tegenspeler links in het bezit is van tenminste twee troefkaarten inclusief de troefnegen en deze niet doorzet omdat bij een volgende ronde als men aan slag komt alsnog troefboer te spelen. Gaat de eerste slag naar de eigen maat en heeft deze niet troef negen maar nog wel een ander troef dan moet hij troef nakaarten. Deze variant is slechts een speelvariant waar statistisch gezien geen waarde aanhangt.
LEZEN IS WETEN
Bij alle gespeelde kaarten is het van belang dat men oplet welke kaarten er gespeeld worden. Hier kan je veel informatie uithalen. Stel de speler heeft Troef Boer – Troef Negen en Troef Acht. Hij speelt de Troef Boer - de tweede speler speelt Troef Vrouw. Je weet dan al dat deze niet de Troef Zeven heeft en niet de Troef Heer. Als dicht bij een roem mogelijkheid wordt bij gespeeld geeft dat meteen de nodige informatie weer.
EEN VROUW OP TIJD LOZEN Deze vrouw onvriendelijke opmerking slaat alleen op de Troefvrouw bij het klaverjassen. Deze kan belangrijk maar ook heel gevaarlijk zijn. Het is verstandig om als tegenpartij te voorkomen dat de spelende partij roem vangt (StuK) in combinatie met Troefvrouw.
DE HEER DEKT DE VROUW Ook dit heeft te maken met het maken of voorkomen van roem(Stuk). Als de tegenpartij speelt is het beter om te voorkomen dat hun troefheer de troefvrouw dekt. Hiermee wordt dan de roem (STUK) voorkomen.
HEER-TIEN Als men van een kleur alleen de Heer en de Tien heeft en de speler rechts kaart van die kleur de Aas voor is het verstandiger om de Tien bij te gooien. Het verschil in punten tussen de Heer en de Tien is maar zes, maar de kans dat door het bijgooien van de Heer de tegenpartij 50 roem binnenhaalt is zeker aanwezig. Het bijgooien van de Tien kan slechts 20 roem opleveren. Dit geldt ook als je uit moet komen en je hebt alleen Heer-Tien en je weet niet wie het Aas heeft. Speel je de Tien en je maat heeft het Aas heeft je maat de keuze om de slag te nemen met het aas of voor e.v. roem te gaan. Heeft de tegenpartij het aas kan je hoogstens 20 roem tegenkrijgen. Als je zelf speelt en de tegenpartij krijgt 50 roem mee, dan is het in het algemeen een zware dobber om de partij binnen te slepen.
EEN TIEN VRIJSPELEN Een tien proberen vrij te spelen doe je in principe alleen als je minstens een driekaart hebt. Met een tweekaart een tien proberen vrij te spelen doe je alleen als het niet anders kan. Als degene met het Aas achter opzit met een tweekaart kun je na de eerste slag vaak direct de Tien inleveren op de volgende slag.
TIJDIG NAAR DE MAAT GAAN Je bent aan slag en je maat heeft geseind dat hij bijv. Ruiten Aas heeft. Je hebt zelf een lange Schoppen kaart en de beide tegenspelers kunnen allebei nog troef hebben. De verleiding is dan groot om de Schoppen kaart te spelen om zodoende bij de tegenspelers een Troef weg te spelen. Maar als de eerste speler troeft kan de tweede speler een onkaart afgooien in dit geval een Ruiten en vervolgens kan deze de slag van de Ruiten Aas aftroeven als deze gespeeld wordt. In de meeste gevallen is het dus verstandiger om direct een Ruiten te spelen om zodoende je maat de gelegenheid te geven om deze met het Aas binnen te halen.
KLEUR SPELEN IS KLEUR TERUGSPELEN. Als je maat met een gewaagde roemkaart uitkomt, kan dit betekenen dat deze kaal was en je maat troef heeft. Als je die slag binnenhaalt is het verstandig om dan die kleur terug te spelen zodat je maat deze in kan troeven. De regel is vaak kleur spelen, betekent kleur terugspelen. Speel dus ook niet zomaar de kleur terug die de tegenpartij heeft uitgespeeld.
SLORDIG SPELEN In het algemeen kun je stellen dat er door slordig spelen en niet goed opletten veel partijen verloren gaan met 1 of 2 punten verschil of door de roem. Het maakt wel degelijk verschil of je op tijd de juiste kaart bijspeelt. Ook het niet op tijd weggooien van een e.v. roemkaart of het tijdig spekken van een tien heeft met ervaring te maken. Een ervaren speler weet hierdoor meer partijen over de streep te trekken dan minder ervaren spelers. Ook het tellen van de punten tijdens het spelen is belangrijk, het is niet nodig om te proberen nog extra roem binnen te slepen als je al genoeg punten hebt vergaard om de partij binnen te slepen of de tegenstander Nat te spelen. Het zal niet de eerste keer zijn dat er in de laatste drie slagen roem valt waardoor een partij verloren of gewonnen wordt. Ben je zeker dat je met nog zo’n drie slagen te gaan genoeg punten hebt behaald vermijd dan het risico van onnodige verspeelde roempunten.
VERPLICHT SPELEN Bij het verplicht spelen geldt als de belangrijkste toevoeging dat op het moment dat de maat heeft gepast en de eerste tegenspeler ook gepast heeft zijn maat alleen mag spelen als deze ook Troefboer heeft. Want als zijn maat de speelbeurt overneemt zal hij/zij met een zo’n hoog mogelijke troefkaart uitkomen met uitzondering van Troef Negen.
Ook van belang is dat bij het passysteem goed in de gaten gehouden dient te worden wie er dient te spelen nadien een speelbeurt is overgenomen.